Ülkemizde döngüsel ekonomi alanında gerçekleştirilen en önemli etkinliklerden olan II. Türkiye Döngüsel Ekonomi haftası, önceki bültenlerimizde de duyurduğumuz gibi 14–18 Mart haftasında tamamlandı. Bizim de “Sürdürülebilirlik ve Döngüsel Ekonomi için Doğru İletişim Nasıl Olmalı?” oturumunda yer aldığımız hafta birbirinden değerli konuşmacılarla tamamlandı. Organizasyonun odağında elbette iş dünyası yer alıyordu. Biz de hazır iş dünyasında çeşitli örnek uygulamaları ve farklı konseptleri dinlediğimiz 2.Türkiye Döngüsel Ekonomi haftasından çıkmışken, döngüsel iş modellerine odaklandığımız bir yazı hazırlamak istedik. Döngüsel iş modelleri, döngüsel ekonomi prensipleri üzerinden yeni değer önerileri sunulan ve atık oluşumunu önlemekle başlayıp, tasarım aşamasından, üretime, lojistik hizmetlerden tüketime, ürünlerin geri toplanması ile yeniden işlenmesi gibi birçok farklı alana dokunan inovatif iş modelleridir. Döngüsel ekonominin ekipçe de en sevdiğimiz özelliği olan sınırları olmayan yenilikçi yaklaşımı sayesinde aslında hiç aklımızda olmayan farklı noktalarda kaynaklarımızın değerini her zaman en üst seviyede tutmamız mümkün. Kaynaklarımızdan kastımız ise, belki de döngüsel ekonomi hakkındaki en önemli yanılgı olan, sadece üretimde kullanılan doğal kaynaklar veya malzeme kaynakları değil, zaman, insan ve belirli bir değeri olan tüm kaynaklarımız. Birçok yazımızda belirttiğimiz gibi, döngüsel ekonomi sadece yeniden kullanım veya yeniden üretim, bakım&amp;onarım gibi güzel birkaç stratejiden ibaret değildir. Döngüsel ekonomi tüm iş yapış ve dolayısı ile tüm düşünce yapımızı değiştirmemiz gereken yenilikçi bir yaklaşımdır. Bu nedenle de sadece basit stratejilere indirgenmemesi gereken bir düşünce sistemidir. Bu açıdan ele alındığında sınırsız fırsat sunan döngüsel ekonomi prensipleri doğal olarak mevcut iş yapış şekillerimizi baştan aşağı değiştirecek, mevcut hatalı düzenimizi yıkıcı güce sahip çeşitli iş modelleri sunmakta. Önceki yazılarımızda döngüsel iş modellerine odaklandığımız çeşitli konuları sizlerle birlikte tartışmaya çalışmıştık. Bu hafta ise, döngüsel iş modellerinin neden istediğimiz veya olması gereken hızca hayatımıza giremediğini, gerçekleştirmede neden zorluk çekildiğini tartışmaya çalışacağız.<img src="https://images.aposto.com/2022/2/0/1647788446795.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Bu açıdan baktığımızda ise, lineer ekonominin “hayatın gerçekleri” olarak önümüze çıkarttığı ve döngüsel iş modellerinin halen daha doğru gerçekliğe ulaşamamasının sebepleri olan birbiri içine geçmiş ve birçok farklı paydaşı da içinde bulunduran sorunlarını anlamamız gerektiğine inanıyoruz. Circular Economy Initiative Deutchland önderliğinde SYSTEMIQ ve acatech desteği ile hazırlanan bir çalışma tam da bu konuya odaklanıyor ve döngüsel iş modellerinin önündeki engelleri analiz ederken, potansiyelin en üst seviyede kullanılması adına tartışma yürütüyor. Bu yazımızda döngüsel iş modellerinin önündeki bariyerlere odaklanacağız, fakat daha fazlasını merak edenler çalışmanın tamamına <a fr-original-style="" href="https://en.acatech.de/publication/circular-business-models-overcoming-barriers-unleashing-potentials/" rel="noopener ugc nofollow" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilir. Çalışmada döngüsel iş modellerinin önündeki engeller özellikle ekonomilerde farklı rollere sahip paydaşların karşılaşabileceği noktalarda ele alınıyor. Farklı rollere sahip bu paydaşlar üreticilerden tedarikçilere, perakendecilerden bakım&amp;onarım hizmeti sunanlara ve lojistikten diğer “değer saylayıcı” hizmetlere kadar birçok farklı şekilde karşımıza çıkıyor. Peki tüm bu paydaşların döngüsel iş modellerini uygulamaları noktasında çeşitli şekillerde önlerine çıkan engeller neler? Yasal mevzuatlar;&nbsp;özellikle yasa yapıcı rolleri ile önemli bir etkiye sahip olan devlet kurumlarının gerekli yasal düzenlemeleri şekillendirmemesi, ya da doğru mevzuatların ortaya çıkarılmasına rağmen doğru şekilde denetlenmemesi döngüsel iş modellerinin önündeki ilk engel. Örnek olarak özellikle Fransa’da gıda israfı ile ilgili mevzuatların gıda işletmelerini SKT yaklaşmış ürünler özelinde çeşitli israfı önleme uygulamalarına yönlendirdiği gibi, ülkemizde ne yazık ki gıda israfını önleme noktasında gıda işletmelerinin herhangi bir yasal düzenlemeye maruz kalmadığını görebiliriz. Bu da gıda israfı ile ilgili farklı döngüsel iş modellerinin mevcut düzenlemeler ile desteklenmesinin önüne geçmekte. Finansal engeller; özellikle döngüsel iş modellerinin fonlanması ve gelir modellerinin mevcut finansal düzenlemeler dolayısı ile hayata geçirilememesi burada önemli bir engel olarak karşımıza çıkıyor. Örnek olarak finansman sağlama görevinde bulunan bankaların fosil yakıt kullanımı için kredi sağlama süreçlerini yenilemeye başlamasını verebiliriz. Bu olumlu bir revize olsa da henüz döngüsel iş modellerinin fonlanması noktasında istenilen noktada olmadığımız da bir gerçek. Kurumsal engeller; organizasyonel olarak uzun yıllardır oturmuş sistemlerde çalışan büyük kurumsal firmalar, devlet kurumları veya aslında doğalarına uygun olmasa da bazı girişimler, döngüsel iş modellerine geçiş noktasında engeller yaşamakta. Gelişim amaçlı döngüsel iş modellerinin hayata geçirilmesi noktasında kurumsal süreçlerin çoğu zaman yavaşlatıcı ve kolay entegreye izin vermeyen yapısı, döngüsel iş modelleri gibi inovatif çözümlerin kurumsal yapılarda hayata geçirilmesini zorlaştırmakta. Tüketim alışkanlıkları; tüketici davranışlarının hızla değiştiğini görüyor olsak da bu davranışlar ne yazık ki döngüsel iş modelleri gibi iklim krizi ile mücadelede etkili olabilecek amaçlar dahilinde gerçekleşmiyor. Özellikle pandemi ile tüketici davranışlarında oluşan değişimler, tüketicilerin bazı konularda bilinçlenmesine olanak tanımış olsa da atık oluşumunu tetikleyecek aşırı tüketim davranışlarına olanak da tanıdı. Bir şekilde engelleri aşarak hayata geçmiş çeşitli iş modelleri de elbette tüketicilerin bu alandaki sınırlı esnek yapısı sebebi ile halen daha birçok engelle karşılaşmakta. Değer zincirindeki engeller; değer zinciri döngüsel iş modellerinin asıl odaklandığı nokta olarak karşımıza çıkmakta. Mevcut iş modellerimiz içerisinde gözden kaçırılmış olan fazlası ile inovatif değer önerileri sunabilecek olan döngüsel iş modelleri yine, üretici ve tüketici davranışları ve tercihleri ile ortaya çıkan farklı engeller sebebiyle var olan potansiyellerini gerçekleştirmekte zorlanıyor. Teknik engeller; ürün tasarımından, ürünlerde kullanılacak malzemelere, kullanılacak enerji kaynaklarına, lojistik süreçlerine ve hatta kullanıcıların kullanım süreçlerine odaklanan döngüsel iş modelleri, bu alanlardaki teknik kısıtlamalar dolayısı ile amaçlanan seviyede aktif olamıyor. Döngüsel iş modellerine uygun olacak şekilde üretilmemiş bir ürün, doğru geri toplama, bakım&amp;onarım süreçlerine dahil olamayacağı gibi, tüketicilere de sorumlu tüketim davranışlarını uygulama noktasında çeşitli engeller çıkartmakta. Evinizdeki atıkları ayırıp, sokağa çıktığınızda hepsini aynı çöp kutusuna atmak zorunda kaldınız mı hiç? İşte bu engel tam da bu örneği anlatıyor diyebiliriz… Tüm bu engeller aslında döngüsel iş modellerinin sadece kurumsal süreçler dolayısı ile hayata geçirilemediği savını da tartışmaya açıyor. Özellikle döngüsel iş modelleri için özel sektörün önemli bir sorumluluğu olduğuna dair globalde de yaygınlaşan bir görüş olsa da bu engeller aslında toplumun ve ekonominin tüm paydaşlarının bir şekilde döngüsel iş modellerine geçiş noktasında çeşitli engeller çıkarttığını gözler önüne seriyor.<img src="https://images.aposto.com/2022/2/0/1647788621672.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.67" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">70 haftadır neredeyse her yazımızda söylediğimiz gibi; döngüsel ekonomi sadece özel sektörün uygulayabileceği basit stratejilerden ibaret değildir. Döngüsel ekonomi bir düşünce sistemidir ve bu düşünce sistemi toplumu oluşturan tüm paydaşlar tarafından kabul edilmeli ve hayatı yaşama şeklimizin temeline oturtulmalıdır. Bunun da en hızlı ve doğru yolunun eğitim sistemimizde döngüsel düşünce sistemini genç nesillere aşılayacak bir düzene geçilmesi olduğunu düşünüyoruz. Çocukluğumuzdan beri bilgileri alıp (toplumun büyük bir kısmı verilen bilgiyi öğrenmez ne yazık ki sadece alır) sınavlarda, testlerde, iş toplantılarında, çocuklarımızı yetiştirirken kullanıp sonrasında da bu bilgi kaynaklarını unuttuğumuz yani aslında bir atık haline getirdiğimiz kaynaklar olarak düşündüğümüzde sizce de bu sistemin değişmesi için gelecek nesilleri doğru eğitmek en etkili yol olabilir mi? Görüşlerinizi bizimle paylaşmayı unutmayın, iyi haftalar.

Döngüsel Ekonomi

Lineer ekonominin negatif etkileri neler?

Döngüsel İş Modellerinin Önündeki Engeller

Türkiye Döngüsel Ekonomi Haftasının tamamlanması için son 2 gün! Dcube Döngüsel Ekonomi Kooperatifi (DCube), Hedefler için İş Dünyası Platformu (B4G) ve İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği (SKD Türkiye) iş birliğinde bu hafta başında başlayan Türkiye Döngüsel Ekonomi Haftası, yarın (5 Mart Cuma) bitiyor. Hem ülkemizden hem de dünyadan çok değerli konuşmacıların katılımı ile gerçekleştirilen çevrimiçi oturumlar hafta başından bu yana tüm hızıyla devam etmekte. Ülkemizde bir ilk olması dolayısı ile de önem taşıyan Türkiye Döngüsel Ekonomi Haftasının son iki günündeki oturumlara bu <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwM2Y5MzgwNmE5MzgwMDAwN2ZjNTY3YyZ1c2VyPTYwMDA0N2Q0NTY4NjBmMDAwODAwMmZjZiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuYnVzaW5lc3M0Z29hbHMub3JnJTI1MkZ0dXJraXllLWRvbmd1c2VsLWVrb25vbWktaGFmdGFzaSUyNTJG"">bağlantıdan</a> kaydolabilirsiniz. İşletmeler için Döngüsel Ekonomi Rehberi yayınlandı. Türkiye Döngüsel Ekonomi Haftası kapsamında Dcube Döngüsel Ekonomi Kooperatifi (DCube) ve Hedefler için İş Dünyası Platformu (B4G) tarafından hazırlanan ‘İşletmeler için Döngüsel Ekonomi Rehberi’ döngüsel ekonomi alanında herhangi bir temel gerektirmeden işletmeler için rehber olma niteliği taşımakta. Rehberin tamamına <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwM2Y5MzgwNmE5MzgwMDAwN2ZjNTY3YyZ1c2VyPTYwMDA0N2Q0NTY4NjBmMDAwODAwMmZjZiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuYnVzaW5lc3M0Z29hbHMub3JnJTI1MkZ3cC1jb250ZW50JTI1MkZ1cGxvYWRzJTI1MkYyMDIxJTI1MkYwMyUyNTJGJTI1MjVDNCUyNTI1QjBzbGV0bWVsZXItaWNpbi1Eb25ndXNlbC1Fa29ub21pLVJlaGJlcmkucGRm"">buradan</a> ulaşabilirsiniz.

Türkiye Döngüsel Ekonomi ile ilgili hikayeler